Achtergrond informatie over de Nijmeegse miniatuurschilders
Christine de Pizan
Geplaatst op
Christine de Pizan. (1365 – 1430)
Sinds het erfgoedhuis aan de Burchtstraat 63 actief is geworden vind ik het leuk om inspirerende figuren die de gebroeders aan het Franse hof zijn tegen gekomen met jullie te delen.
In oktober 2019 doen we als Gebroeders van Lymborch mee met 024 Geschiedenis. Het thema is dit jaar ‘zij/ hij’.
Spontaan denk ik aan de vaak overdadige kleding voor zowel mannen als vrouwen op de miniaturen, maar ik denk ook aan de man-vrouw verhoudingen in die tijd.
Vandaar dat ik Christine de Pizan wil vernoemen die als de eerste vrouwelijke schrijver in Europa wordt gezien.
Zij was gewend aan het rijke hofleven maar door droeve privéomstandigheden moest ze vanaf 1390 in haar eigen onderhoud voorzien.
Met een goede opvoeding en scholing in haar bagage en begiftigd met een gezond stel hersens besloot ze broodschrijver te worden.
Het lukte haar om in de gunst van het Frans hof te blijven en ondanks de onderlinge twisten tussen de familieleden die elkaar voortdurend in de haren vlogen werd zij zowel door Isabella van Beieren, de vrouw van de koning, als door vader en zoon Orleans, als door de Duc de Berry en door de machtsbeluste Filips de Stoute met zoon Jan zonder Vrees gesteund. Ongetwijfeld hebben onze gebroeders haar ontmoet op een van de kastelen bij een feestelijke ontvangst, een interessant onderonsje of anderszins.
Christine is met name van belang omdat zij als een der eersten voor de positie van de vrouw opkomt tussen al die haantjes. Aangezien zij een goed verhaal had, werden haar gedachten geaccepteerd en werd ze een gespreksgenoot voor vooraanstaande notabelen.
Christine was goed op de hoogte van het kwalijke denken van Aristoteles, Paulus en Augustinus over de vrouw en wist daar een intelligente discussie tegenover te plaatsen.
Een andere belangwekkend bijdrage van Christine zijn haar beschrijvingen van het sociale leven en de misstanden die ze ziet.
Gravure uit de Nurnberg Chronicle
Een filmpje om daar ook over na te denken zoals gepresenteerd bij 024Geschiedenis in 2019.
Aan de hand van sterke vrouwen uit de geschiedenis creëert ze een stad waar vrouwen veilig kunnen wonen en waarbij ze vrouwen uit alle lagen van de bevolking aanmoedigt om zich te ontwikkelen.
Een andere belangwekkend bijdrage van Christine zijn haar beschrijvingen van het sociale leven en de misstanden die ze ziet. Aan de hand van sterke vrouwen uit de geschiedenis creëert ze een stad waar vrouwen veilig kunnen wonen en waarbij ze vrouwen uit alle lagen van de bevolking aanmoedigt om zich te ontwikkelen.
Ik vermoed dat onze nog jonge gebroeders onder de indruk zijn geweest van deze in hun ogen oudere wijze en welbespraakte vrouw. Hun beschermheer Jean de Berry had niet voor niets diverse werken van haar gekocht.
Hubert Hendriks
Nijmegen, juli 2019